Xitoy josusi Yaponiya bazasini umardi

News media
Dolzarb:
Tashkent, Uzbekistan
Yakshanba, Sen 24, 2023
Yaponiya milliy kiberxavfsizlik markazi xakerlik hujumiga uchragach, to‘qqiz oy davomida aniqlanmadi.
Avgust oyi boshida Yaponiyaning Hodisalarga tayyorgarlik ko‘rish va kiberxavfsizlik strategiyasi milliy markazi (NISC) xakerlar uning elektron pochta tizimiga kirib, ba’zi ma’lumotlarni o‘g‘irlashga muvaffaq bo‘lganini xabar qildi. Hukumat tashkiloti tekshiruv o’tkazdi va buzg’unchilikdan jabrlanganlarning barchasini xabardor qildi.
Biroq, “Financial Times” ma’lum qilganidek, Xitoy hujum ortida turgan, bu Yaponiya maxfiy hujjatlar va harbiy sirlarni saqlashda unchalik yaxshi emasligini yana bir bor isbotladi. Bu haqda “Kommersant” nashri xabar qildi.
Xakerlar 2022-yil oktabr oyida milliy darajada kiberxavfsizlik uchun mas’ul tashkilot himoyasini chetlab o’tishga muvaffaq bo’lishdi, ammo NISC mutaxassislari buni faqat shu yilning iyun oyida payqashdi.
NISC hisobotida qayd etilishicha, buzg‘unchilik natijasida markazga elektron pochta orqali murojaat qilganlarning ayrim shaxsiy ma’lumotlari tarmoqqa chiqib ketgan. Nafaqat shaxslar, balki boshqa mamlakat sirlari ham bo’lgan. Ushbu hujum ortida kim turganini tashkilot oshkor qilmadi.
“Financial Times” ma’lum qilishicha, hukumat tashkiloti katta ehtimol bilan xitoylik xakerlar tomonidan buzib kirilgan.
Birdaniga to‘rtta manba, jumladan, Yaponiya hukumatidagi manbalar FT’ga hujum ortida Xitoy hukumati homiylik qilgan xakerlar turganini aytdi.
“Har doim kichik bir shubha bor, ammo hujum uslubi va maqsadini hisobga olsak, biz deyarli aniq aytishimiz mumkinki, hujum davlat aktyori tomonidan amalga oshirilgan va bu aktyor katta ehtimol bilan Xitoy bo’lgan”, dedi ekspertlardan biri. Gazetaga boshqa manbaning aytishicha, Yaponiya hukumati hujum ortida “shubhasiz” Xitoy turganiga ishonadi.
“WikiLeaks avvalroq AQSh Yaponiyaga, jumladan vazirlar mahkamasi a’zolariga qarshi kiber-josuslikni amalga oshirayotganini ma’lum qilgan edi. Bu haqda Xitoy tashqi ishlar vazirligi ma’lum qildi. Vazirlik o‘z bayonotida WikiLeaks nashriga 2015-yilda, tashkilot AQShning Yaponiya vazirlar mahkamasi, yapon banklari va kompaniyalari ustidan josuslik qilganini tasdiqlovchi hujjatlarni oshkor qilganiga tayanadi.
Yaponiyaning o‘zi uchun NISC tizimini buzish boshqa davlatlar bilan harbiy hamkorlik sohasida jiddiy muammolarga olib kelishi mumkin. Gap shundaki, bu Yaponiya infratuzilmasiga qilingan yagona muvaffaqiyatli kiberhujumdan uzoq edi.
Shunday qilib, o’tgan oy xakerlik hujumi tufayli Nagoya shahridagi mamlakatning eng yirik yuk porti tomonidan ish to’xtatildi. Bundan tashqari, avgust oyida “The Washington Post” gazetasi xitoylik xakerlar 2020-yilning kuzida Yaponiya Mudofaa vazirligi serverlariga qanday qilib buzib kirishgani va uzoq vaqt davomida maxfiy hujjatlarga kirishga muvaffaq bo‘lganini tasvirlab berdi.
“The Times” xitoylik bir kishi LinkedIn orqali Britaniya davlat xizmatchilarini yollaganini aniqladi.
O’sha voqeadan so’ng Yaponiya hukumati ittifoqchilarga kibermudofaasini kuchaytirishga va’da berdi va hatto tegishli byudjetni besh baravar oshirdi.