Yoqilg’i mahsulotlari, chiplar va yarimo’tkazgichlar uchun gigantlar urushi
2023-yilda energiya urushlari, chiplar va yarimo’tkazgichlar nazorati bo’yicha hisobot e’lon qilindi
Jahon Iqtisodiy Forumi tahlilchilari 2023-yilda energiya urushlari, chiplar va yarimo’tkazgichlar bo‘yicha hisobot e’lon qilishdi.
Hisobotda aytilishicha, yetakchi davlatlarda tabiiy gazdan tortib yarimoʻtkazgichlargacha boʻlgan muhim hayotiy mahsulotlar taqchilligining oldini olish va oʻzlari nazorat qiladigan mahsulotlardan urushlarda vosita sifatida foydalanish uchun kuchli raqobat paydo bo’lgan. Bu esa zamonaviy dunyoda yangi iqtisodiy ustuvorliklarni belgilab bermoqda.
O’tgan yil davomida AQSh Xitoyning eng ilg’or chiplarni sotib olishi yoki ishlab chiqarishiga yo’l qo’ymaslik uchun turli vositalardan, jumladan eksport nazoratidan foydalangan. AQSh, shuningdek, ishlab chiqarish quvvatini o’z mamlakatiga ko’chirish uchun 52 milliard dollarlik mahalliy chip sanoatini subsidiyalash dasturini ishga tushirdi.
Qayd etilishicha, xavf subsidiyalar bo‘yicha global poygada yotibdi, bunda cho‘ntaklari chuqur bo‘lgan davlatlar g‘alaba qozonadi.
Qarz yuki tobora ortib borayotgan rivojlanayotgan davlatlar esa mag’lub bo’ladi. Dunyo mamlakatlari dollardan boshqa valyutalar o’ynaydigan biznes yo’llarini qidirishmoqda. Chunki ular AQSh o’z valyutasini tashqi siyosat maqsadlari uchun vositaga aylantirayotganidan xavfsirab qolishgan.