O’zbekiston to’rt oy ichida 3 mlrd dollardan ko’proq oltin eksport qildi

News media
Dolzarb:
Tashkent, Uzbekistan
Yakshanba, Okt 1, 2023
Eksport hajmi anchagina qimmatbaho metall sotganimizga qaramay importdan ortda qolmoqda
Yanvar-aprel oylarida O’zbekistonning tashqi savdo aylanmasi 19,6 mlrd dollarni tashkil etdi va o’tgan yilning shu davriga nisbatan 13,4 foizga o’sdi.
To’rt oy davomida eksport hajmi o’tgan yilga nisbatan 6,2 foizga o’sib, 7,66 mlrd dollarni tashkil etgan. Import yanada sezilarli – 8,6 foizga, ya’ni 11,91 mlrd dollargacha o’sdi. Salbiy tashqi savdo balansi esa 4,25 mlrd dollarga yetdi.
Aprel oyida O’zbekiston 650 mln dollar qiymatidagi oltin sotgan. Xorijga qimmatbaho metall yetkazib berishning umumiy hajmi esa 3,06 mlrd dollarni tashkil qilgan.
Aprel oyida oltinsiz eksport hajmi 1 321,3 mln.dollarni tashkil etgan, bu o’tgan yilning apreliga nisbatan 46 mln dollarga kamroq degani. Gaz importi deyarli to’xtagan, lekin gaz eksporti karrasiga ko’paygan. Aprelda 90 mln dollardan ko’proq qiymatidagi gaz sotilgan.
Eksport hajmi asosiy savdo hamkorlarimiz bo’lgan Xitoy, Rossiya, Turkiya va Qozog’iston hissasiga to’g’ri keladi.
Xitoy 3,3 mlrd dollar (umumiy savdoning deyarli 17 foizi) bilan O’zbekistonning birinchi savdo hamkori bo’lib qolmoqda. Shundan Xitoydan import qilingan mahsulotlar hajmi 2,72 mlrd dollarni tashkil qiladi. Rossiya O’zbekiston tovarlari uchun asosiy eksport bozori (585,4 million dollar) sifatida yetakchiligini saqlab qoldi va umumiy savdo qiymati bo’yicha ikkinchi o’rinda turadi.
Oltinni hisobga olmaganda, O’zbekiston tovar eksportida eng katta ulush sanoat mahsulotlariga to’g’ri keldi – 1,3 mlrd. O’tgan yilga nisbatan mahsulot yetkazib berish hajmi 13,6 foizga kamaygan.
To’qimachilik va gazlamalar eksportidan tushgan mablag’ qariyb 17 foizga qisqardi va 680 mln dollarni tashkil etdi. Rangli metallar eksporti esa bundan ham ko’proq – 21 foizga qisqarib, 418,7 mln dollarni tashkil etdi. Shu bilan birga, temir va po’lat yetkazib berish ikki baravar ko’paydi va 71,9 mln dollarga yetdi.
Oziq-ovqat eksporti 20 foizga o’sib, 473,4 mln dollar bo’lib, uning asosiy qismini meva-sabzavot – 268 mln dollar (+13 foiz) va don mahsulotlari – 167,8 mln dollar (+48 foiz) tashkil qiladi. Qahva, choy, kakao va ziravorlar yetkazib berish hajmi (10,7 mln dollar) ham sezilarli darajada oshdi.
Uchinchi o’rinni 376,6 mln dollar qiymatidagi (+74 foiz) mashinasozlik mahsulotlari egalladi. Avtomobillar eksporti (120 mln dollar) 44 foizga, elektr jihozlari (75,4 mln dollar) 53 foizga o’sdi. Aloqa va ovoz yozish moslamalarini yetkazib berish hajmi 7,7 barobar oshib, 50 mln dollarni tashkil etdi.
Keyingi o’rinlarda 372 mln dollar (+22,8 foiz) bilan iste’mol tovarlari turibdi. Tayyor kiyim-kechak yetkazib berish chorakga oshib, 314,3 mln dollarga, poyabzallar hajmi 13,1 mln dollargacha o’sgan.
Keyingi o’rinlarni kimyo mahsulotlari (370 mln dollar), noorganik moddalar (156,5 mln dollar) savdosi egallagan. Shunga qaramay, xorijga plastmassa jo’natish taxminan 30 foizga (71,9 mln dollar), o’g’itlar yetkazib berish 27,5 foizga (77,4 mln dollar) kamaydi.
Tovar eksporti nisbatan pastligicha qolmoqda. Shunday qilib, gaz (117,9 million dollar) va o’g’itlar uchun xomashyo yetkazib berishdan tushgan tushum (9,2 million dollar) yarmidan ko’proqqa kamaydi. Shu bilan birga, neft va neft mahsulotlari eksporti 89 foizga o’sib, 64,4 mln dollarni tashkil etgan.