Xitoy ikki yil davomida birinchi marta deflyatsiyaga tushib qoldi
Xitoyning eng yirik ko’chmas mulk ishlab chiqaruvchilardan biri bo’lgan Country Garden yilning birinchi olti oyida 7,6 milliard dollar (6 milliard funt sterling)gacha zarar ko’rishi mumkinligi haqida ogohlantirdi. Bu haqda BBC xabar bermoqda.
Bu e’lon dunyodagi ikkinchi yirik iqtisodiyot duch keladigan asosiy muammolarning so’nggi belgisidir. Bu hafta rasmiy raqamlar Xitoy ikki yildan ortiq vaqt ichida birinchi marta deflyatsiyaga tushib qolganini ko’rsatdi.
Eksport ham keskin kamaydi, ayni paytda yoshlar o‘rtasidagi ishsizlik rekord darajada. Gonkong savdolarida Country Garden Holdings aksiyalari deyarli 10 foizga kamaydi.
Country Garden “2023-yil 30-iyungacha yakunlangan olti oy davomida taxminan 45 milliard RMB [6,24 milliard; £ 4,9 milliard] dan 55 milliard RMB gacha bo’lgan sof zararni qayd etishi kutilmoqda”, dedi kompaniya Gonkong fond birjasiga e’lon qilgan.
Bu Xitoyning pandemiyadan keyingi tiklanish sur’atlari haqida savollar tug’diradigan bir qator iqtisodiy qiyinchiliklarga duch kelgan paytda yuz berdi.
Shu hafta boshida rasmiy ma’lumotlarga ko’ra, mamlakat eksporti iyul oyida o’tgan yilga nisbatan kutilganidan 14,5 foizga, import esa 12,4 foizga kamaydi.
Bu yil rekord darajadagi 11,58 million universitet bitiruvchisi mehnat bozoriga kirishi kutilayotganligi sababli, rekord darajada yuqori bo’lgan yoshlar ishsizligi ham diqqat bilan kuzatilmoqda.
G’arbiy Yuta shtatida bo’lib o’tgan mablag’ yig’ish tadbirida janob Bayden ham “Xitoy muammoga duch keldi” dedi, chunki u ishsizlik darajasi yuqori va ishchi kuchining qarishini ta’kidladi.
Mamlakat, shuningdek, mahalliy hukumat qarzlari va uy-joy bozoridagi muammolarni hal qilmoqda.
O’tgan oy Xitoyning eng yirik ko’chmas mulk firmasi bo’lgan Evergrande 2021 va 2022-yillarda jami 81,1 milliard dollar yo’qotganini ma’lum qildi.
Bu 2021-yil oxirida o‘z qarzlarini to‘lamagan firma investorlarga o‘zining kechiktirilgan daromadlari to‘g‘risida xabar bergan paytda yuz berdi.
Evergrand taxminan 300 milliard dollarlik qarz bilan kurashmoqda.
Katta yo’qotishlar ishlab chiquvchining so’nggi yillarda Xitoydagi mulk bozori inqirozi bilan qanchalik chayqalganini ta’kidlaydi.
Xitoyning mulk sektoridagi muammolar, jumladan, uylar qurishdan tortib, ulardagi oq buyumlar ishlab chiqaradigan tarmoqlargacha bo’lgan barcha muammolar mamlakatga katta ta’sir ko’rsatishi mumkin, chunki u iqtisodiyotning uchdan bir qismini tashkil qiladi.